Bij expert Cees Prinsen zit geschiedenis in het bloed

Al op jonge leeftijd interesseerde Cees Prinsen uit Hilvarenbeek zich in voorwerpen en verhalen uit het verleden. Hij raakte geïnspireerd door de verhalen van zijn oma en omdat er bij haar op zolder veel antiek te vinden was. Door informatie te achterhalen over de voorwerpen heeft Cees zijn kennis uitgebreid. Zo is hij in het bezit gekomen van familiepapieren en vond hij tussen oude knopen een muntenverzameling  met een aantal exemplaren uit de 15e eeuw én een jachtakte uit 1806 van zijn betovergrootvader. Zijn voorouders woonden al in Hilvarenbeek vóór 1600 en hadden een voorname rol in de dorpsgeschiedenis.

‘Ik kom uit een boerenfamilie waarvan echter ook notarissen, jezuïeten, pastoors en zusters deel uit maakten. Daarnaast hadden er een aantal zitting in de gemeenteraad en was ene Andries Prinsen rond 1640 schoolmeester op de school hier in het dorp,’ legt Cees uit.

Over het algemeen heeft Cees interesse voor meubels, boeken, sieraden en munten uit vroegere tijden, maar zijn voorkeur wisselt nogal eens. ‘Vroeger verzamelde ik gereedschappen. Nu is het vooral het archief- en stamboomonderzoek dat mijn aandacht heeft’ aldus Cees.

Zijn historische kennis houdt Cees niet voor zichzelf. Zo schreef hij teksten voor de boekenreeks ‘Kroniek van de Kempen’ over uiteenlopende geschiedkundige onderwerpen als volkskunst en -geneeskunde, tradities, ambachten, geloof. Ook was hij  medeoprichter van het Beekse museum De Dorpsdokter. Als voormalige leerkracht in het basisonderwijs geeft Cees nog steeds een stukje geschiedenis mee aan schoolkinderen. In klassen behandelt hij onderwerpen als de kanonskogel en de antieke bedkruik. ‘Kinderen willen vaak veel weten en komen met aparte opmerkingen’, zo heeft hij gemerkt. ‘Toen ik vertelde dat de Hollanders tegen de Spanjaarden vochten vroeg een leerling of Sinterklaas er ook bij was…’ 

Meidenkist

Maar Cees zijn specialiteit is toch wel De Meidenkist. Hij verzorgt met succes presentaties over genoemd onderwerp voor groepen en verenigingen en heemkundekringen. ‘In De Meidenkist, waarin de dienstbode haar spullen bewaarde, zitten voorwerpen, waarop ik mijn gedichten, anekdotes en verhalen baseer, soms met humor, vertelt hij. Als voorbeeld noemt de geschiedkundige boekjes over beleefdheid en seksuele voorlichting, hygiënevoorwerpen als antieke anticonceptiemiddelen, maar ook spullen uit zijn eigen jeugd. De Bekenaar bestempelt zijn voordracht als beschaafd, soms pittig maar zeker niet dubbelzinnig van aard. 

Onderdeel van zijn presentatie is een tentoonstelling, die regelmatig uitnodigt tot discussie. Niet alleen catechismusboekjes maken wat bij het publiek los, ook oude kledingstukken en grote foto’s uit vervlogen jaren zorgen voor gedachtewisselingen. ‘Mensen hebben vooral een mening over onderwerpen die met kindertal te maken hebben’, ervaart Cees, maar vindt dit niet vreemd. ‘Het gebruik van voorbehoedmiddelen was taboe, omdat de kerk ertegen was. Het krijgen van veel kinderen betekende immers meer zegen van God.’ De geschiedenisexpert houdt van interactie met zijn toehoorders en geeft mensen tijdens zijn vertellingen dan ook de gelegenheid om vragen te stellen. Toch stelt Cees grenzen: 'Ik laat het publiek niet te veel uitwijken naar andere onderwerpen en echte discussies graag na afloop.'

De kenner vindt dat bezoekers doorgaans weinig over hun eigen familiegeschiedenis weten. Zélf leert hij ook tot op de dag van vandaag nog bij. Soms biedt Cees de mogelijkheid aan mensen om van thuis een waardevolle herinnering mee te brengen en die door hem te laten taxeren. 

Op dit moment schrijft Cees over knechten, dienstbodes en pastoorsmeiden en is nog op zoek naar ervaringen en foto’s en verhalen van mensen die deze functies hebben uitgeoefend.